Literatuur

In onze winkel hebben wij een bibliotheek met honderden boeken en tijdschriften over tapijten. We tonen hier slecht een kleine greep uit onze collectie. De omschrijvingen van de boeken en tijdschriften zijn helaas in het Engels, maar veruit de meeste boeken zijn ook in het Engels (of Duits) geschreven.

Hali, meaning ‘carpet’ in Turkish, is a quarterly international magazine of exceptional style and design. It has served the needs of dealers, collectors and art lovers alike for almost 30 years. Hali has analysed, discussed and celebrated the world’s carpet and textile art traditions, and is now established as the world’s foremost journal in the field. Superbly printed on high quality art paper, each issue has circa 180 pages, with more than 200 exquisite colour images.

Ook beschikbaar als digitale editie en in de Apple Kiosk.

Cover: Modern Carpets & Textiles for Interiors is a quarterly magazine focused on the best fine rugs and textiles being designed and made today. Cover also looks at market trends and innovations and examines the role of rugs and textiles in interior design.

Ook beschikbaar als digitale editie en in de Apple Kiosk. Zowel Hali als Cover zijn te vinden op Facebook en Twitter. Maar het makkelijkst is om ze via hun eigen app op een tablet te lezen.

Art Deco and Modernist Carpets (Susan Day)
Bestel dit boek ISBN-13 978-0500510810

This is a visual feast, of appeal not only to carpet collectors and textile specialists but to anyone with an interest in 20th-century design. Art Deco and Modernist Carpets ranges through the supremely imaginative achievements of Paul Poiret’s unique weaving studio, the Ecole Martine, the designs of Sonia Delaunay, Eileen Gray and Jean Lurçat, the Scandinavian folk traditions of Märta Måås-Fjetterström, limited editions of rugs woven from works by such artists as Picasso, Klee and Miró, the innovations of Frank Lloyd Wright and Donald Deskey in the USA and Gunta Stölzl’s handwoven carpets in Germany. Susan Day’s exceptional book, a work of original scholarship accompanied throughout by spectacular illustrations both of the carpets themselves and of contemporary interiors, demonstrates that these Art Deco carpets have lost none of their decorative power. A significant number of the carpets are shown precisely as they were meant to be seen, within the rooms for which they were made.The book’s invaluable reference section includes detailed information on artists, manufacturers and retailers, their signatures and monograms, and a glossary and bibliography.

Oriental Carpet Design (PRJ Ford)
Bestel dit boek ISBN-13 978-0500276648

“One of the most useful books to cover the whole of the field… Mr. Ford is to be congratulated on having produced a work that should stand the test of time.”Carpet Review Weekly”. In this comprehensive survey, P. R. J. Ford shows readers how to recognize the different structural and design features of oriental rugs and carpets. The designs are grouped according to their essential characteristics. This approach illuminates the cultural background of each, revealing at once the similarities and the differences between the various carpet-weaving areas.Illustrations of modern types, with descriptions of their key characteristics–construction, materials, sizes, colors–and of the clues that establish a rug’s precise origins, appear together with a balanced appraisal of the qualities of modern production from towns, villages, and tribal areas. Extensive cross-referencing and detailed indexes make this an invaluable reference guide for dealers and collectors, and for anyone who has an appreciation of and interest in rugs. 800+ illustrations and photographs, 400 in color.

Persian Flatweaves (Parviz Tanavoli)
Bestel dit boek ISBN-13: 978-1851493357

This is a comprehensive survey of the vast subject of Persian flatweaves, and in particular floor covers. Previous publications on the subject have largely been dealers’ restricted catalogues focusing on a narrow geographical area or the weavings of a particular group, or sections in more general books. This book thus attemps to fill a gap in the oriental carpet and textile literature. Flatweaves have until recently been seen as merely the products and property of the poor. Since the late 1960s, however, growing attention has been paid to the best known type of flatweave, the gelim, revealing both its quality and variety. Other flatweaves, such as the palas, which is no less frequently found than the gelim, have scarcely been mentioned in any of the literature published so far, yet are shown in this work to be objects of great beauty and diversity. The book is divided into two parts. The first deals with the cultural background to the subject. Drawing on literary sources as well as surviving examples, it describes the long history of flatweaves, showing their relation to pileweaves. The second part of the book deals with the different types of flatweave in turn: gelim, palas, weft-wrapped weaves, zilu and jajim. It also covers the range of uses to which they were put.

Kilim, The Complete Guide (Alister Hull & Jose Luczyc-Wyhowska)
Bestel dit boek ISBN-13 978-0500282212

Some books are classics in their field and deserve to be described as “essential” reference tools. This is one such book. It is informative but, even more important, comprehensive, well written, and beautifully illustrated with more than 600 photographs, many in color, of Kilims–classic rugs from the Middle East that have become increasinly popular. In the opening chapters, the authors have provided information on how kilims are made, the construction of looms, and the dyes and dyeing techniques used. They also analyze motifs and symbolism employed by the weavers.In separate sections the authors next discuss the four major kilim producing areas of the world: North Africa, Anatolia, Persia (and the Caucasus), and Afghanistan.The book concludes with a chapter on new kilims and how to evaluate them, an excellent glossary, a chapter on rug care, and a list of kilim dealers and auctioneers throughout the world. Despite its relatively high cost, this book is essential for all art libraries and most public libraries.

Tapis du Caucase / Rugs of the Caucasus
Bestel dit boek ISBN 2913330150

In 2003, 100 rugs from the Caucasus were brought together from three private Lebanese collections for an exhibition at the Nicolas Sursock Museum, Beirut. Most of the rugs were in the Caucasian states formerly part of the USSR. The introduction to this hardback catalogue discusses the motifs and dating of the carpets and the not uncontroversial history of the industry.Full-page, full colour illustrations with provenance details are given for each of 106 carpets, including prayer rugs and a few horse covers, saddlebags and klims.

Zelf op zoek naar een specifiek boek? Sinds Uta Hülsey Verlagsbuchhandlung is gestopt, kunt u hier terecht.

Dit is mijn zorg

Afgelopen donderdag ben ik gefotografeerd door Chris Bonis voor een landelijke campagne van de artsenfederatie KNMG. Een hele operatie om me er een ‘bietje gèf’ uit te laten zien! Je kunt me dus tegenkomen in de verschillende abri’s.

De site “Dit is mijn zorg” is maandag 2 november is gestart. Om aandacht te vragen voor de oproep kijken verschillende gezichten je de komende weken recht in de ogen. Artsen, verpleegkundigen, ondernemers en andere Nederlanders vertellen op 2200 abri’s door heel Nederland wat zij bijdragen om deze pandemie onder controle te krijgen, zodat artsen en verpleegkundigen voor ons kunnen blijven zorgen.

En het resultaat:

The Original

In de 2020 zomer editie 59  van Cover Magazine stond een mooi artikel van ’s werelds duurste tapijt. De originele tekst staat hieronder, in het engels.

The Original

This 16th-century Persian carpet was one of the masterpieces on display in the Corcoran Museum of Art in Washington until it was deacquisitioned in a record-breaking sale at Sotheby’s, New York in 2013. Here we explain why and how the most expensive carpet ever sold at auction is the epitome of the weaver’s art hen this spectacular Safavid masterpiece came up for sale at Sotheby’s in New York it was clear that something exceptional might happen.

The carpet was associated with a controversial historical figure. Senator William Clark, once one of America’s richest men, and was widely recognised by carpet and art connoisseurs as one of the best Safavid carpets in existence. In addition, it was a rare deacquisition from a major national museum. The final selling price of over $33m was more than most people expected—indeed Sotheby’s only sold two objects for more in 2013, both Of which were paintings by the French artist Paul Cezanne.

In Safavid Iran (1501-1736) artists were engaged in designing carpets and textiles for the shah and members of the court. The best artists and designers found that carpet design allowed them to express their skill and design ideas in ways that broke the restrictions of manuscript illumination and reached new levels of aesthetic achievement. Only the court could afford the material costs and command the manpower required to make carpets of this quality.

The great expert on Persian art Arthur Upham Pope said in his 1930 book An Introduction To Persian Art that the best carpets of the high Safavid age expressed ’the essential spirit of the country’s art’ and represented ’the supremest efforts of which that craft was capable’.

In this carpet those achievements are represented by the quality of the weave, crystalised in the use of colour and captured in the dynamism of the design. The so-called vase carpets, of which this is a supreme example. were so named due to the field design appearing to emerge in a upward direction as if coming from a vase, real or implied. at the bottom of the field. The term also refers to a particular weaving technique that rolls one warp on top of the other allowing for greater knot density and meaning that the weaver can execute finer curvilinear elements.

However, it is in the area of colour and design that this carpet is at its most exceptional. The field overlays three distinct design planes, all of which are complete and fully resolve in and of themselves and each Of which has a distinct function: these three planes of design interact and thereby create movement and depth. The field has just a glimps of an infinite repeating pattern. suggested by the existence of half medallions in the top of the field; this design concept is also reflected in the borders and is a recurring theme in this period of Persian art.

The sense of complexity is fully realised in the use of colour and can be seen in particular in the sickle leaves that dominate the centre Of the field, where the outside of the leaf is outlined in one colour and the inside in the opposite, thereby creating a three-dimensional effect. Depth is created in the scrolling vines, which help the eye be drawn up and through the field. going up and over other vines and major design elements.

The quality and size of the carpet led Persian art authorities to suggest that this carpet might have been made to fit on a dais, and they thus referred to it as the ‘Clark throne carpet’. While there is no evidence to suggest that it was made to perform such a function, the estimation of the quality and aesthetic brilliance of the carpet remains as true today as ever, especially with its new status as the world’s most expensive carpet!

Kleine winkeltjes geportretteerd

Vandaag verscheen onderstaand artikel in BNdeStem door Joost Klaverdijk. We staan er zelf ook bij, vandaar…

Beschrijf wat een stad een stad maakt, en je hebt het over de grote dingen. Oud en nieuw. In Breda strijden Grote Kerk, Chassé Theater, Grote Markt en nieuwe Haven om voorrang. Maar het grote kan niet zonder het kleine.

De kleine winkeltjes bijvoorbeeld, en de mensen achter de toonbank. Zij bepalen net zo goed de couleur locale. Het Stadsarchief heeft 32 van die bijzondere zaakjes laten portretteren door de Bredase fotograaf Emile Waagenaar, die eerder dergelijke series maakte.

Wereldberoemd in Breda heet de reeks. De foto’s komen in de beeldbank van het Stadsarchief, maar de komende maanden ook in de openbare ruimte. Bij de ingang van de parkeergarage onder het Stadskantoor vind je de 3sec.gallery, de lichtbakken met wisselende foto’s. Die plek kun je gewoon bezoeken, dus ook als je niet met de auto bent.

,,In de serie heb ik een beetje afstand gehouden van de mensen”, zegt Waagenaar, ,,dus niet te veel nadruk op het portret. De omgeving is net zo belangrijk. En je let vooral op wat er toe doet in zo’n interieur. “

3sec Gallery
3sec Gallery
3sec Gallery
3sec Gallery
Wereld beroemd in Breda
3sec Gallery

,,In Prinsenbeek vroeg ik Fred en Els van Tilborg naar de stoel in de hoek van hun tabak- en tijdschriftenwinkeltje. Zij vertelde me dat die daar stond voor hun klanten, die hun hart kwamen luchten. Ze gaf hun een bakkie troost en dat hielp om de problemen even te vergeten. Mijn moeder had ook zo’n stoel, zij had een drogisterij in Den Haag in de jaren 60 en 70. Wij noemden het de ‘huilstoel’ vanwege de vaak huilende huisvrouwen. Een luisterend oor en een glaasje jenever hielpen beter dan een gediplomeerde zielenknijper. Kijk, zo’n stoel hebben ze niet bij Bol.com.”

In de serie hebben zaken als Frituur Christ en het Bierreclamemuseum vanzelfsprekend een plek. Wie kent ze niet in Breda. Maar ook bloembinderij Cees van Eijck aan de Generaal Maczekstraat en Gonnie’s Winkeltje in de Boschstraat zijn geportretteerd. Waagenaar: ,,De ene locatie is fotogenieker dan de andere, het Bierreclamemuseum is heel anders dan Christ, om maar wat te noemen. Van alle zaken schoot ik een hele serie, ook van de buitenkant. Alle foto’s komen in de beeldbank van het Stadsarchief.”

Overigens heeft Waagenaar al genoeg inspiratie voor een volgende serie. ,,Zaken verdwijnen, maar er komen ook nieuwe.”

,,In deze rare tijd, met al die beperkingen, hebben juist zaakjes als deze het heel zwaar”, zegt Joris Verhoeven van het Stadsarchief. ,,Deze serie is een ode aan de mensen achter de winkels, maar ook een oproep. We willen het publiek aansporen om hen te steunen, op welke manier dan ook.”

7 tips voor een geslaagd weekendje Breda

De Belgische travelblogger VetexBart heeft Breda bezocht en schreef daar een mooi artikel over:

Breda. Heel ver is het voor de meeste Belgen niet. En toch wordt de Nederlandse stad vaak -onterecht- over het hoofd gezien.

De binnenstad van Breda mag dan misschien maar een zakdoek groot zijn. Dat wil alleen maar zeggen dat al het leuks op een steenworp van elkaar ligt en je gerust alles te voet kan bereiken. Je kan het natuurlijk op zijn Nederlands doen en een fiets huren. Ik denk niet dat we meer dan tien auto’s hebben geteld tijdens ons weekendje in de Beste Binnenstad van Nederland 2017-2019. Onder de hashtag #brabantisopen zet de provincie vol in op enkele steden en evenementen om de gastvrijheid en rijkdom ervan tentoon te spreiden. Wij waren te gast in Breda. Neem pen en papier (of je smartphone) bij de hand, want wij geven je 7 tips om de grens over te steken naar deze charmante stad.

Oude hipperds

Oud of nieuw, het heeft allemaal een plaats in Breda. Een van de meest veelzijdige ervaringen tijdens ons bezoek heet de Hip Ambacht Route. Deze wandeling -gegidst of op je eigen tempo- leidt je langs verschillende -duh-ambachten die zich concentreren in negen straatjes. Het woord ambacht heeft een oubollige bijklank, maar dat cliché veegt deze route toch volledig van tafel. We spreken met de uitbaatster van L’Ago B, een design winkel die onder andere Nespresso capsules (!!!) tot sierraden verwerkt. We kijken met verbazing toe hoe in Drogisterij Lamersalles er nog uitziet zoals in het begin van de 20ste eeuw, maar er vooral jong volk over de vloer komt. En we eten een heerlijk stuk Appelfris – wat een heerlijke benaming – bij Banketbakkerij Van Haaren. En ik mag zeker niet ons bezoek aan tapijten (jawel!) Van Aalst en het miniaturen- en poppenmuseum vergeten. Vooral dat laatste charmeert ons Belgen blijkbaar, volgens onze gids Barbara. Wie ben ik om dat tegen te spreken, want ik heb minuten staan staren naar die kleine meesterwerkjes.

etc… etc…

Kijk voor het hele artikel even op de site van VetexBart.

Breda Vandaag

Vandaag stond er een artikel op Breda Vandaag naar aanleiding van een foto die we op Instagram hadden geplaatst. De tekst spreekt voor zich…

Tapijtwinkel neemt pakketje aan voor buren: een tapijt

BREDA – Van Aalst Tapijten in de Bredase binnenstad mocht deze week wel een heel bijzonder pakketje aannemen voor de buren. De postbode stond voor de deur met een online besteld tapijt. “We waren hier zo verbaasd over”, vertelt eigenaar Sjoerd van Aalst. “Het is jammer, we zijn bijna de beste binnenstad, maar toch bestelt iedereen maar online.”

Zelfs de buurman. De tapijtwinkel neemt altijd alle pakketjes van de buren aan. “Maar zo bont als dit hadden we het nog niet meegemaakt”, lacht Van Aalst. “Het is bijna lachwekkend, maar de onderliggende gedachte is natuurlijk minder leuk. Ik vind het lompig, maar dat hoort dan bij deze tijd.”

Ook Van Aalst biedt zijn producten online aan, maar vindt tapijten eigenlijk geen internet artikel. “Ik verkoop wel online, maar ben eigenlijk wel verbaasd als ze het nog nooit gezien hebben hier.” Alleen de webshop overhouden zou hij dan ook nooit doen. “Het is een combinatie.”

De ondernemer geeft aan dat het al leuk is als mensen in de winkel binnenkomen, dat ze een kans krijgen. “We zitten wel in het hogere segment, dus misschien zijn die mensen ook wel binnen geweest, maar dat het buiten de prijsrange blijft. Dat kan natuurlijk.”

Van Aalst postte de foto van het pakketje op Facebook. Daarop is te zien dat het ingepakte tapijt in de kliko staat. Een actie met een knipoog, al vraag je je af of het spreekwoord ‘Beter een goede buur, dan een verre vriend’ nog steeds opgaat voor hem. Ja, antwoordt de eigenaar volmondig. “Boos worden, heeft geen zin. Met die foto wilde ik er ook op een laconieke manier mee omgaan.”

Lachend voegt hij eraan toe: “Het tapijt staat overigens ook niet meer in de vuilnisbak hoor. Dat was voor de foto.” Al weet hij niet zeker of hij de volgende keer nog alle pakketjes aanneemt.

Lees het originele artikel van Mura Kuijpers hier.

Hofleverancier: Eretitel zonder koopgarantie

Op Koningsdag 27 april 2016 stond onderstaand artikel in de NRC. Als één van de oudste Hofleveranciers van het land, wilden we dit artikel graag met u delen. Samen met Huize Joosen aan de Baronielaan zijn wij de enige twee bedrijven in Breda die zich ‘Bij Koninklijke beschikking Hofleverancier mogen noemen, we bevinden ons dus in goed gezelschap.

Hofleverancier: Van de Koning mogen zich in Nederland 493 bedrijven hofleverancier noemen. Maar dat betekent niet, dat hij ook bij hen winkelt.

Door onze redacteur Margot Poll

Om meteen maar een misverstand uit de wereld te helpen: een hofleverancier levert niet per se aan het Hof. Dus Koning Willem-Alexander koopt zijn pakken niet verplicht bij Eduard Pelger en slagerij Dungelmann rijdt niet vast naar het paleis om kroketten te brengen. Er is geen sprake van een relatie tussen het Hof en de bijna vijfhonderd bedrijven die zich hofleverancier mogen noemen.

Die betrokkenheid is wel eens anders geweest. Lodewijk Napoleon Bonaparte, die van 1806 tot 1810 ook koning van Holland was, verleende als eerste de eretitel ‘koopman des konings’ aan bedrijven die hij als zodanig beschouwde. Koning Willem I voerde het nu nog gebruikte predicaat hofleverancier in. Aan het einde van de negentiende eeuw waren er in Nederland 93 hofleveranciers. Sindsdien is het aantal gestaag gegroeid.

Koningin Emma en Koningin Juliana gaven zelfs ook andere leden van het Koninklijk Huis de mogelijkheid het predicaat te verlenen met toevoeging van hun eigen naam. Zo gaf prins Bernard aan vijftien bedrijven de naam hofleverancier met zijn naam in het wapen. Het waren bedrijven waar de prins zich betrokken bij voelde: een jacht- en sportcentrum in Biddinghuizen (begonnen als wapenwinkel in Utrecht), drie bierbrouwerijen en een biljartfabriek in Amsterdam.

Koningin Beatrix vond de lijst te lang worden. Zij besloot begin jaren tachtig maatregelen te nemen: alle hofleveranciers moesten aantonen dat ze het predicaat waardig waren – wie niet reageerde werd meteen van het tableau geschrapt. En alleen het staatshoofd mocht het predicaat nog verlenen.

Wel maakte ze een uitzondering voor de Bernard-bedrijven: die mochten de titel blijven dragen zolang de prins leefde. Sindsdien moeten zij opnieuw meedingen naar het predicaat en voldoen aan aangescherpte criteria: minimaal honderd jaar bestaan, van enig belang zijn voor stad of streek en bedrijf en bestuurders moeten – uiteraard – van onbesproken gedrag zijn.

Koninklijk Wapen
Het predicaat is strikt op naam en geeft het bedrijf de mogelijkheid het Koninklijk Wapen te voeren en het schild op te hangen boven de deur of aan de pui. De officiële benaming is ‘Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier’.

Koning Willem-Alexander volgt het beleid van zijn moeder. De voorwaarden om het predicaat te verkrijgen verschillen nauwelijks van de race om de toevoeging ‘koninklijk’. Het enige verschil tussen beide is dat ook stichtingen en instellingen in aanmerking kunnen komen om koninklijk te worden. Wel moet het aantal leden, of werknemers meer dan honderd zijn. De term ‘hofleverancier’ is meer voor (regionale) kleine en middelgrote bedrijven. De aanvraag duurt lang: er gaat een jaar of langer overheen.

De Hullegie Sisters in Lingerie uit Epe (Gelderland) zijn daarom alvast begonnen, al is het 100-jarig bestaan pas in 2021. Christine Hullegie (50): „Voordat je het weet is het voorbij en moet je weer 25 jaar wachten.” Want dat is een voorwaarde om hofleverancier te worden. Het bedrijf moet 100, 125 of 150 jaar bestaan.

Zijn droom
Grootvader Hermanus Hullegie (1894-1977) ging na zijn diensttijd als ‘vertegenwoordiger met kleine en grote koffers vol monsters textiel’ langs de boerderijen. Zijn droom – een eigen zaak – ging op 12 oktober 1921 in vervulling: „een zaak in manufacturen, gebreide goederen, petten enz. begon”, zo schreef hij in zijn ‘levensgeschiedenis’ toen hij 75 jaar oud was.

Jan Hullegie (1935-2005) nam als oudste zoon de winkel in Vaassen over en bestierde die samen met zijn vrouw Annie (79): „Ik weet onze eerste slogan nog: Wijd en zijd bekend om het groot assortiment.”

Dat assortiment werd alleen maar groter: meubels, kinderwagens, zelfs een aparte lingerieshop in de winkel. In Epe werd een tweede winkel geopend en dochter Marieke (50, toen 32) werd bedrijfsleider. Met haar ouders vormde ze een Vennootschap onder firma.

De zaak in Vaassen werd verkocht en alles was nu gericht op Epe. Moeder Annie werkte nog door tot haar zeventigste en hield toen de eer aan zichzelf: „Stel je voor dat mijn dochters zouden zeggen: ‘Mam, het kan echt niet meer’.” De andere dochter Christine (47) kwam er ook bij. Zij voltooide haar vwo in Apeldoorn, reisde door Australië en volgde de heao in Enschedé. In haar studententijd noemde zij zich jarenlang ‘Christine van Lippe-Biesterfeld’.

Koningsgezindheid telt niet bij de beoordeling van een aanvraag, maar de familie Hullegie is het wel. De ouders, de grootouders, broer Herm die bij de cavalerie zit en meerijdt op Prinsjesdag. Schilderijtjes, pepermunttrommels, kalenders – alles wordt verzameld.

Moeder Annie hoopt het 100-jarig bestaan nog mee te maken. Het is pas over vijf jaar, maar omdat de dochters hebben gehoord dat de weg ernaartoe lang is, zijn ze nu alvast begonnen. De burgemeester heeft de eerste formulieren gestuurd. Daarin wordt ook om de akte van oprichting gevraagd. Is die al gevonden? Christine: „We zijn naarstig aan het zoeken in alle dozen. Wat ik wel tegenkwam is een Balans Opruiming uit 1955.”

De zussen weten dat het hofleverancierschap vooral een eer is, en dat zij waarschijnlijk geen lingerie zullen verkopen aan de koninklijke familie. Maar volgens moeder Annie is zo’n toevoeging op zichzelf al een kroon op hun werk en een eer voor opa Hullegie.

Wie staan er op de lijst?
Begin deze maand verscheen de lijst ‘Hofleveranciers 2016’ op de site van het Koninklijk Huis. Er prijken 493 organisaties (bedrijven) en verenigingen op.

Een vergelijking met de lijst van 2015 laat zien dat bijvoorbeeld Maison de Bonneterie , zowel in Den Haag als in Amsterdam, wegens opheffing inderdaad geen hofleverancier meer is.

Ook Metz&Co , het oudste warenhuis van Amsterdam dat het karakteristieke pand aan de Leidsestraat al moest verlaten, is van de lijst geschrapt. Een ‘verkoper’ vertelt: „We hebben al drie jaar geen winkel meer, maar we bestaan nog wel. We zijn ook gewoon nog Hofleverancier. Niet? Daar weten we niets van – we hebben er geen bericht van gekregen.”

Of het bedrijf Vadobag in Tilburg dat na een faillissement in 2011 de eretitel „helaas” verloor, maar nog wel enige jaren op de lijst bleef staan. Pas nu komt het bedrijf, dat een succesvolle doorstart maakte, niet meer voor op de lijst. Een foutje in de administratie van het staatshoofd? De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) wil niet zeggen waarom een bedrijf er niet meer op staat. „Wij doen geen mededelingen over de correspondentie tussen de Koning en individuele bedrijven”, aldus de woordvoerder. Het familiebedrijf kreeg het predicaat in 1987 bij het 100-jarig bestaan. Volgens directeur Huub van Dongen van Vadobag buiten zijn schuld failliet gegaan. Clementie dan? „Dat is sterk afhankelijk van de situatie en van het advies van betrokken ministeries”, aldus de woordvoerder van de RVD.

Nieuwkomers zijn vooral familiebedrijven die honderd jaar of langer bestaan. Het restaurant De Lage Vuursche in Baarn heeft bijvoorbeeld die erkenning gekregen en voert trots – naast zijn eigen wapen met kroontje – sinds kort ook het Koninklijk Wapen.

Wie komt in aanmerking?
De Koning kan het recht tot het voeren van het Koninklijk Wapen met de toevoeging ‘Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier’ toekennen aan bedrijven en verenigingen die een zeer belangrijke plaats innemen in hun regio en bovendien minimaal honderd jaar bestaan. De bestuurders moeten van onbesproken gedrag zijn, evenals de organisatie zelf. Ook moet de ontstaansgeschiedenis van het bedrijf duidelijk zijn.

Als het predicaat eenmaal is verleend, geldt dat voor 25 jaar , tenzij een bedrijf eerder ophoudt te bestaan of in buitenlandse handen komt. De aanvraag neemt al snel een jaar of meer in beslag. De aanvraag begint bij de burgemeester, en als die gelooft dat het bedrijf in aanmerking komt, gaat de aanvraag met alle benodigde documenten naar de Commissaris van de Koning. Die doet opnieuw onderzoek en zal uiteindelijk de Koning adviseren.

Wanneer een predicaat wordt uitgereikt, worden de Oorkonde en de Koninklijke Beschikking overhandigd. Een wapenschild, ontworpen door de graficus R.D.E. (Ootje) Oxenaar, moet de uitverkorene zelf aanschaffen. Een afbeelding kan op briefpapier, pui en voertuigen worden gebruikt.

Wat betekent ‘koninklijk’?
Het predicaat ‘koninklijk’ is een onderscheiding die kan worden verleend aan verenigingen, stichtingen, instellingen of grote ondernemingen. Het symboliseert het respect, de waardering en het vertrouwen van de Koning tegenover de ontvanger.

Alleen de Koning kan het predicaat toekennen. Het is strikt op naam en betekent dat de organisatie het predicaat mag toevoegen aan haar naam en de koninklijke kroon in het logo mag opnemen. In overleg mag soms ook een gestileerde versie van deze kroon in het logo.

Een vereniging zal in de regel ten minste honderd jaar moeten hebben bestaan en het predicaat wordt in principe slechts ter gelegenheid van een bijzonder jubileum, bijvoorbeeld 100- of 125-jarig bestaan, verleend.

Wachten op nieuwe records?

Onderstaand artikel verscheen op 26 januari 2016 op de site van de Hali. Drie absolute topstukken komen in april bij Christie’s onder de hamer en gezien de voorgeschiedenis en de bizarre prijsontwikkeling bij vergelijkbare tapijten , schat ik zo in dat de richtprijzen wel wat hoger hadden gemogen. We wachten rustig af. U lees het originele artikel op de site van Hali of hieronder:

Alice de Rothschild’s Vase Carpet Trio at Christie’s

For Christie’s next major London carpet sale at King Street on 19 April 2016, head of department Louise Broadhurst has secured the consignment by ‘A Nobleman’ of three previously unknown and unpublished Safavid ‘vase-technique’ carpets. That alone would be something of a coup for the auctioneers, but the sheer beauty, art historical interest and provenance of the trio add to their lustre.

Kerman ‘vase’ carpet, southeast Persia, late 17th century. 1.51 x 2.51m (5’0” x 8’3”). £1,000,000-1,500,000

The three – a complete small carpet; a large field and top border section of an enormous fragmented carpet; and the entire field and inner guard border of a mid-size carpet ­– while each very different in design, are in good colour and condition, having been in storage for many years.They all share the same intriguing provenance in the British branch of the Rothschild banking dynasty: first the socialite Alice de Rothschild (d.1922), sometime chatelaine of Waddesdon Manor in Buckinghamshire; then on to her chosen heir, the British philanthropist and politician James (Jimmy) de Rothschild (who bequeathed Waddesdon and its contents to the National Trust on his death in 1957); and thence by descent, probably via his widow Dorothy (Dolly), who died in 1988, to the present noble consignor. The three vase carpets were evidently not part of the Waddesdon Bequest, and were likely to have been kept, if not much seen, in another Rothschild family home in the Vale of Aylesbury, perhaps Alice and later Dolly’s nearby property at Eythrope. Unfortunately, no documentation concerning Alice’s acquisition of the carpets, or their prior provenance, survives.

The first of the trio, complete with just minor damage, is assigned to the late 17th century. Not altogether surprisingly estimated at £1,000,000-1,500,000, it is very close in design and colour to the somewhat larger Behague/Augsburg vase carpet, now in Doha, that sold at King Street in April 2010 for what was then a world record price for an oriental carpet at auction of more than $9.5 million; doubtless a catalyst for the current consignment (HALI 164, p.127). It differs only in size, choice of narrow guard borders, and the fact that part way through the beautifully abrashed mid-blue field of the Rothschild rug, the complex articulation of the lancet-leaf lattice becomes elegantly simplified, with less floral infill. Edit 29-04-2016: verkocht voor £962.500

Kerman ‘vase’ carpet fragment, southeast Persia, early 17th century. 2.86 x 2.05m (9’5” x 6’9”). £250,000-350,000

The second piece, a large, well balanced, field and border section, assigned to the early 17th century and symmetrically cut from the original sometime in the 19th, is particularly finely woven and in wonderful condition. It is estimated at just £250,000-350,000. Edit 29-04-2016: verkocht voor £542.500. With huge classic vase carpet palmettes and blossoms on a rich red-ground, topped by a broad blue-ground strap-work border, it represents a significant but previously unrecorded part of a well-known dismembered grand red-ground Kerman carpet (or perhaps a matched pair of carpets?). At least another dozen fragments, large and small, survive in museum collections in Boston, London, Paris, Lyons, Copenhagen, Glasgow, St Petersburg, Berlin and Doha. The fragment now in Doha is the only other piece to appear on the auction market in recent times, when it made just over a quarter of a million dollars at CLO in April 2011 (HALI 168, p.139).

But arguably more wonderful than either of the preceding Rothschild vase carpets is the third, also assigned to the early 17th century and estimated at £400,000-600,000. Edit 29-04-2016: verkocht voor £794.500. Although noticeably in the poorest overall surface condition, it is missing everything outside the inner yellow-ground leaf and flower meander guard stripe, and is perhaps not of quite such a regular fine weave as its two companions. However, its beautifully rendered complex multi-plane directional design of paired senmurvs and six other avians, sickle leaves, palmettes, flowering shrubbery, cypresses, cartouches and mini-cloudbands, symmetrical around the central vertical axis on a deep blue ground, appears to have no known direct analogies in the vase carpet canon. On seeing a photograph, a highly regarded writer on Safavid weaving commented, ‘This is an artistic masterpiece, a truly wonderful rug, with stunning colour and an unparalleled richness of design – better than the Corcoran’, referring to the Bacri-Clark red-ground sickle leaf design ‘vase-technique’ Kerman ‘throne’ carpet, sold at Sotheby’s in New York in June 2013 for a record-shattering sum of more than $45 million (HALI 176, p.128), now also believed to be in Doha.

Kerman ‘vase’ carpet fragment, southeast Persia, early 17th century. 1.96 x 3.06m (6’5” x 10’1”). £400,000-600,000

Bredase Guernica in depot

Zeer recent hebben we een artikel geschreven over het Bredase wandtapijt ‘Land uit Water’ van Henri-George Adam. Het is onze bedoeling hiervan geweest om dit tapijt weer de aandacht te geven die het verdient. Daarom hebben we BNdeStem gevraagd om hierover te berichten, met het gewenste resultaat! Vandaag verscheen onderstaand artikel in BNdeStem waarbij we hopen binnenkort nog veel vaker over deze kwestie te mogen berichten.

Onder het plaatje staat de tekst zodat het makkelijker leesbaar is.

Bijna vergeten ligt in het depot van Breda’s Museum een groot, kostbaar wandkleed.

Door Edine Wijnands

BREDA – Hij herinnert het zich nog levendig. Laurens Siebers. Bre­dakenner, heemkundige en oud-medewerker van wat ooit cul­tureel centrum de Beyerd was. Daar hing het. Aan een lange muur in de filmzaal van de Beyerd-bioscoop: Land uit Water, een immens wandkleed van maar liefst 10 bij 2,5 meter.

Het was Sjoerd van Aalst, van de gelijknamige tapijthandel in de Catharinastraat, die het kleed bij Siebers opnieuw in herinnering bracht. Van Aalst had op zijn web­site geschreven over de Franse ta­pijtstad Aubusson. Voor Siebers aanleiding om eens te polsen. Kende Van Aalst het wandkleed dat ooit De Beyerd sierde? „Nee”, lacht Van Aalst. Hij is simpelweg te jong.

Voor Siebers aanleiding om han­denwrijvend te vertellen over ‘zijn’ kleed. Het heeft voor hem emotionele waarde. „Ooit moest ik het schoonmaken.” Met zo’n onhandige staande stofzuiger. Samen met Pierre van der Pol, cu­rator bij Breda’s Museum, schuift Siebers bij Van Aalst aan tafel aan. Hij vertelt. Over eind jaren vijftig, begin jaren zestig. De tijd dat in talloze plaatsen naar Frans voor­beeld culturele centra werden op­gericht. Ook in Breda.

Directeur destijds was Theo van Velzen. Een kunstminnend mens met veel contacten in de culturele top van Nederland. Hij adviseerde Breda over aankopen, wees op de noodzaak van een mooie kunstcol­lectie, haalde de meest uiteenlo­pende exposities in huis en richt­te een film- annex presentatiezaal in. En voor die ruimte, zocht hij wat fraais. Siebers: „Van Velzen wist de ge­meente ervan te overtuigen dat het goed was om een mooi wand­kleed aan te schaffen.” Dergelijke tapisseriekunst was destijds mo­dieus. Met name in Frankrijk. Van der Pol: „Jean Lurçat.” Siebers knikt: „Dat was een beroemde.”

Van Velzen kwam met een ande­re grootheid op de proppen. Hen­ri Georges Adam. „En inderdaad niet de minste”, zegt Siebers. Lie­veling van de Franse staat. Die voorzag de Franse kunstenaar van heel wat prestigieuze opdrachten. Adam kwam naar Breda. Hij zag de filmzaal, hoorde de wens om er een groot werk voor te ontwer­pen en trok vervolgens met een bootje de Biesbosch in. Daar trof de kunstenaar een herfstige dag vol zware golfslag en mistroostige wolken. Tegen de donkere hori­zon tekenden zich in de verte de schimmige contouren van de net gebouwde Amercentrale af.

Het inspireerde de Fransman. Al op de terugweg naar Frankrijk maakte hij de eerste schetsen voor wat een monumentaal wand­kleed werd. Land inWater. In de voor Adam kenmerkende zwart-wit-grijstinten. „Want kleur leidde alleen maar af.”

Ik denk dat alleen de wand in het Chassé Theater groot genoeg is voor het werk
(Laurens Siebers)

Het werd met de hand geweven in Aubusson en in 1962 in de Beyerd gehangen. En daar bleef het. Twintig jaar lang prijkte het in de rokerige filmzaal. Tot De Beyerd kunsthal werd, de film­zaal expositieruimte en het kleed op een rolletje in depot ver­dween. Een stukje plastic er om­heen. Ter bescherming. Van der Pol vertelt dat het inmid­dels ligt opgeslagen in Breda’s Mu­seum. Twaalf jaar geleden is het nog één keer uitgerold. „Het was toen in prima staat.”

En nu? De drie mannen veren op. Zwaaien enthousiast met de ar­men. „Dit werk mag niet worden vergeten”, zegt Siebers. „Absoluut niet”, zegt Van Aalst (die naast ta­pijthandelaar, vooral ook tapijtlief­hebber is). Het moet ergens wor­den geëxposeerd, vinden de drie.

Al wijst Van der Pol er zuinigjes op dat het wel een museumstuk is. Daar moet omzichtig mee wor­den omgesprongen. Maar ook hij zegt: „Het is een kostbaar werk, gemaakt in opdracht van Breda voor een gebouw in Breda en geïn­spireerd op de Biesbosch. Het is ontzettend jammer als het in de­pot blijft liggen.” „Of dat er mot­ten in komen”, huivert Van Aalst.

Als het aan de drie ligt, gaat het snel uit de folie en wordt het weer zichtbaar voor heel Breda. Waar? Siebers droomt: „Het Chas­sé Theater. Dat lijkt me perfect.”

Breda’s wandtapijt ‘Land uit water’

Geschreven door Laurens Siebers (1974 – 1980 stafmedewerker beeldende kunst cultureel centrum De Beyerd)

Het was Theo van Velzen, de eerste directeur van Cultureel Centrum De Beyerd, die namens (en in dienst van) het gemeentebestuur het initiatief nam tot de opdracht aan de Franse kunstenaar Henri-Georges Adam. Van Velzen, kunsthistoricus, eindigde zijn loopbaan als directeur van het Haags Gemeentemuseum. Hij had goede contacten in de kunst-wereld en adviseerde het gemeentebestuur van Breda betreffende het kunstbeleid. In een tijd dat de samenleving de vruchten kon plukken van de eerste wederopbouwronde na de oorlog. De tijd van uitvoering van grote infrastructurele projecten zoals stadsuitbreiding, sport & recreatie, cultuur, bestuur.

Op het gebied van beeldende kunst adviseerde Van Velzen het gemeentebestuur de volgende verzamelgebieden: beelden in de openbare ruimte, kunst bestemd voor openbare gebouwen (zoals het nieuw te bouwen stadhuis, nieuwe schouwburg en congrescentrum, civic center genaamd) en tenslotte een collectie negentiende eeuwse kunst.

Dit laatste was toen een vewaarloosd verzamelgebied binnen de Nederlandse Musea en Breda zou hiermee op relatief voordelige wijze een toonaangevende historische verzameling kunnen opbouwen. Als onderdeel ‘kunst openbare gebouwen’ maakte Van Velzen daarbij een aantekening dat de tijd er naar was om een goede verzameling representatieve wandtapijten op te bouwen. De na-oorlogse tapisserie-kunst was op een hoogtepunt, met name in Frankrijk.

Zo kwam het dat het gemeentebestuur instemde met een opdracht aan de Franse graficus-beeldhouwer Henri-Georges Adam, in zijn tijd toonaangevend. Hij voerde veel representatieve opdrachten uit voor de Franse overheid en ook kerkelijke opdrachten (glasramen). Op internet heb ik wat nagetrokken over Adam en dat liegt er niet om. Twee thema’s zijn voor zijn oeuvre kenmerkend: natuurkracht en het werken in zwart-wit en grijstinten. Kleur vond hij maar afleiden. Eén van zijn grootste uitgevoerde werken in Frankrijk is zijn beeld aan het water van Le Havre: Le Signal. Nee, Adam was niet bang voor grote formaten.

Zo is er een reeks wandkleden naar zijn ontwerp uitgevoerd. Veelal op het thema zand (sable) en water (eau). Adam was blijkbaar een mens van het strand en de horizon. In deze reeks past de Bredase opdracht. Hij kwam hiervoor speciaal naar Breda en bezocht met Van Velzen de Biesbosch. Blijkbaar op een winderige, sombere, echte Hollandse dag. Dit werd voor hem het thema Land uit Water. Aan de hand van dertig schetsen werden de cartons (tekeningen op waar formaat) getekend op een formaat van 2,5 x 10 meter! Het wandtapijt is uiteraard geweven in de ateliers in Aubusson (Frankrijk).

Theo van Velzen was zo slim om het kleed – in afwachting van een definitieve plaats – voor te bestemmen voor zijn vernieuwde zaal in De Beyerd (maison de la culture). Een zaal voor lezingen, concerten en later vooral bekend als de Beyerd bioscoop (cinema d’art). Veel gegevens – ook een foto van de zaal – staan in de bijlage van Breda’s Museum en zijn te vinden op internet. Dit zoeken op internet is een sport apart en het valt me op dat er nergens in zijn oeuvre of overzichten de Nederlandse of Bredase opdracht wordt genoemd, behalve in de Bredase catalogus in de antiquarische boekhandel. De hedendaagse kunsthandel biedt wel zijn grafisch werk en klein sculptuur aan.

Henri Georges Adam overleed aan een hartaanval op 27 augustus 1967, dus vijf jaar na oplevering van het Bredase kleed. Vijftig jaar na oplevering van het Bredase kunstwerk en 110 jaar na zijn geboorte is Adam vergeten. Zijn lineatuur doet nu erg gedateerd aan. Het past niet meer in deze tijd. Dit neemt niet weg dat het werk van Henri Georges Adam getuigt van een tijdgeest dat zeker aan herwaardering toe is. Het is de ‘verdienste’ van de vijfde Beyerd-directeur in opvolging, Frank Tiesing, dat hij rond 1982 – in het kader van zijn opdracht van het gemeentebestuur om een centrum voor hedendaagse kunst op te zetten – het gebouw heeft aangepast en uiteindelijk vrijwel terstond het kleed naar de kelder van de Sociale Dienst verwees. Daar werd het na liquidatie van de Beyerd en veiling van de Beyerd-collectie door het Breda’s Museum geadopteerd. Het was toen al vergeten en ontsnapte zo gelukkig aan de liquidatie-zucht en verkoop. Zelf doet het me denken aan Picasso’s ‘Guernica’ (Adam en Picasso waren overigens tijdgenoten). Heel toepasselijk verscheen vrijwel naast deze kelder het beeld ‘Het offer van Isaak’.

Ruim vijftig jaar na oplevering kunnen we een balans opmaken. Van deze vijftig jaar hing het twintig jaar op zaal, ligt het dertig jaar in depot. Het Breda’s Museum heeft het tussentijds gecontroleerd op de staat waarin het verkeert, ‘in prima staat’ luidde het oordeel. Nee, de ruimte waar het tot zijn recht kan komen is er gewoonweg niet, niet te vinden. Of liever gezegd, de wil is er niet.Voor monumentaal textiel is deze omstandigheid optimaal: niet blootgesteld aan veel daglicht en opgerold, zodat het niet kan gaan uithangen of vouwen.

Voor veel Bredanaars (maar dan moet je wel drie generaties geleden geboren zijn) is dit wandtapijt een sentiment. Voor de kunstwereld een vergeten topper. Zelfs in Frankrijk – op wellicht een enkele specialist na – weet men niet meer dat het bestaat. Stiekem ben ik toch benieuwd wat de opbrengst nu zou zijn bij een veiling!

Met dank aan het Breda’s Museum.

Laurens Siebers